Atık Yönetimi

Anasayfa » Çevre » Atık Yönetimi

Atık Yönetimi işletmelerin faaliyetleri sonucu açığa çıkan atığın kaynağında azaltılması, özelliklerine göre ayrıştırılması, toparlanması, geçici olarak depolanması, ara depolanması, geri kazanılması, taşınması, bertaraf edilmesi ve bertaraf işlemleri sonrası kontrolünün yapılması uygulama sürecini içeren bir yönetim şeklidir.

Bireylerin ekonomik veya sosyal davranışları sonucunda faydasız hale gelen, kullanım süresi dolan, insanların yaşam alanından uzaklaştırılması gereken maddeler Atık olarak ifade edilmektedir.

Günümüzde gıda, sağlık, giyim, sanayi ve otomotiv başta olmak üzere pek çok farklı alanda faaliyetlerde bulunan işletmelerin yaptıkları çalışmalar sonucunda Atık olarak ifade edilen birikimler ortaya çıkar. Atıklar insan sağlığını, doğayı, çevreyi ve yaşam alanlarını tehdit eden unsurlardır.

Atık Yönetimi doğayı korumak, atıkların çevrede yol açabileceği tahribatı önlemek, insan sağlığını güven altına almak ve yaşanması muhtemel iklim krizinin önüne geçmek için resmi makamlar tarafından yönetmelikle uygulamaya konulan çalışmaların bütünüdür.

Atıklar sadece işyerlerinde ve şirketlerde değil, insan yaşamının sürdürüldüğü her alanda ortaya çıkmaktadır. Yaşadığımız dönemde Atık sanayileşme, teknolojik gelişimler, hızlı nüfus artışı, çevre tahribatı ve beşerî faaliyetlere bağlı olarak her alanda açığa çıkabilir.

Bununla birlikte kontrol altına alınmayan atıklar kimyasal gaz salınmasına yol açarak iklim krizini tetikler. Tüm bu süreç sonucunda bütün canlıların aynı havayı soluduğu dünya tehdit altında kalmış olur.

SARIZEYBEK Çevre Danışmanlık Firması olarak Atık Yönetimi sürecine hem işletmelerin mevzuata uygun hareket etmesini sağlamak, hem de toplumdaki tüm bireyleri bu konuda bilinçlendirerek yaşadığımız alanı, doğayı ve çevreyi korumak felsefesiyle yaklaşmaktayız.

Sizde Atık Yönetimi ile ilgili detaylı bilgi almak, Atık Yönetimi Yönetmeliği ile işletmelerin hazırlamakla yükümlü tutulduğu Atık Yönetim Planını SARIZEYBEK Çevre Danışmanlığı bünyesinde istihdam edilen tecrübeli Çevre Danışmanlarının yardımıyla oluşturmak için Hemen Bize Ulaşınız

Atık Nedir

Herhangi bir malzemenin üretimi veya kullanımı sırasında oluşan, insan ve çevre sağlığını olumsuz etkileyecek her türlü madde Atık olarak ifade edilir. İşletmelerin faaliyet sürecinde çevresel tahribata neden olmaması için atıkların planlı bir şekilde yönetilmesini sağlayan programlara ise Atık Yönetim Planı dır.

Atık Yönetimi olarak ifade edilen bu süreçte hedef tehlikeli atıkların ayrı bir yerde toplanarak dönüştürülmesi veya sağlıklı şekilde bertaraf edilmesidir. Bununla birlikte Atık Yönetimi sürecinde bertaraf sonrası izleme ve denetim çalışmaları da yapılmaktadır.

Atık Listesi

Günümüzde birçok farklı alanda faaliyet gösteren işletmelerin çalışmaları sonucunda farklı türde atıklar açığa çıkmaktadır. Ortaya çıkan Atık Türü tespit edilerek çevre kirliliğini önleyecek Atık Yönetim Planı devreye sokulmalıdır.

Atık Çeşitleri arasında;

  • İnsanların ve hayvanların sağlık sorunları nedeniyle yapılan araştırmalar sonucu ortaya çıkan atıklar,
  • Yerleşim yerlerindeki belediye atıkları,
  • Evsel ve Ticari kurum atıkları,
  • Metal atıklar,
  • Kimyasal atıklar,
  • Tarım, ormancılık ve avcılık gibi meydana gelen atıklar,
  • Petrol, doğalgaz gibi işleme sonucu meydana gelen atıklar,
  • İnşaat yıkıntıları,

gösterilebilir.

Atık Yönetimi Nedir

Üretim, tüketim veya hizmet sektöründe faaliyet gösteren kurum, kuruluş ya da işletmelerin çalışmaları sonucu açığa çıkan tehlikeli atıkların üretildikleri yerlerde ayrı olarak toplanması, geçici depolama işleminin sağlanması, taşınması ve bertaraf edilmesi süreci Atık Yönetimi olarak adlandırılır.

Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ile bu konuyla ilgili esaslar düzenlenmiş, Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı ile de tehlikesiz atıkların yönetimine yönelik esaslar düzenlenerek tehlikeli atık üreten işletmelerin Atık Yönetim Planı oluşturulması sağlanmıştır.

Atık Yönetimi temelde atıkların toplanma, depolanma ve geri dönüşüm işlemlerini oluşturan politikanın genel adıdır. Çevreyi tehdit eden atıkların ortaya çıkış sürecinden geri dönüşüm evresine dek geçen zamanı takip eder. Çevre ve insan sağlığını gözeterek atıkları kontrol eden Atık Yönetimi yeniden kullanımı sağlamak amacıyla kapsamlı bir yol haritası çizer.

Atık Yönetimi sürecinde takip edilen basamakları;

  • Tıbbi, evsel, tehlikeli ve tehlikesiz atıkların ayrıştırılması,
  • Atıkların kaynaklarında ayrı ayrı toplanması,
  • Ara depolanma sürecinin gerçekleştirilmesi,
  • Gerekmesi halinde atıklar için aktarma merkezlerinin oluşturulması,
  • Atıkların taşınması,
  • Geri döndürülebilir atıkların kazanım sürecinin yürütülmesi,
  • Atıkların bertaraf edilmesi,
  • Geri kazanım ve bertaraf etme şirketlerinin işletilmesi – kapatılması,
  • Kapatma sonrası bakım işlemlerinin gerçekleştirilmesi,
  • İzleme ve kontrol sürecinin tamamlanması,

şeklinde belirtebiliriz.

Atık Yönetimi Yönetmeliği

Çevredeki atıkların ortaya çıkmasından bertaraf yani yok edilmesine kadar olan sürecin doğru şekilde yönetilmesi için resmi makamlar tarafından hazırlanan mevzuat Atık Yönetim Yönetmeliği olarak adlandırılır.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2 Nisan 2015 Tarihinde 29314 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği günümüzde geçerliliğini korumaktadır. Özellikle endüstriyel tesislerin ilgili kanun ve mevzuatlar gereği Atık Yönetim Planı onayı alıp çalışmalarına başlaması gerekmektedir.

Atık Yönetimi Yönetmeliği işletmelerde hayata geçirilmesi ile çalışmaların;

  • Çevre ve insan sağlığını önemseyerek yönetilmesi,
  • Atıkların çoğalmasının engellenmesi,
  • Atıkların yeniden kullanılabilmesinin sağlanması,

doğrultusunda gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.

Atık Yönetmeliği kapsamında üreticisi veya fiilen elinde bulunduran gerçek ya da tüzel kişi tarafından çevreye atılan, bırakılan, atılması zorunlu olan maddeler Atık olarak tanımlanır. Tüm atıkların değerlendirilmesi, gözetim ve denetlemelerin yapılması Atık Yönetim Yönetmeliği ile düzenlenmektedir.

Atık Yönetim Planı Nedir

Atıkların çevreye uyumlu bir şekilde yönetilmesini sağlamak üzere hazırlanan, kısa veya uzun vadeli politikalar içeren sürece Atık Yönetim Planı denir. Oluştukları yerlere göre farklı sınıflara ayrılan Atıklar ülkemizde 1940’lı yıllardan itibaren yasal düzenlemelere konu olmuş, Atık Yönetimini uygulayıcı kuruluşlar olarak belediyeler görevlendirilmiştir.

Atık Yönetimi sürecinde temel amaç atık oluşumunu önleyen ve oluşan atığı kaynak olarak kullanan bir geri dönüşüm toplumu yaratmak olmalıdır. Sizde atık yönetimine evinizde, ofisinizde, fabrikanızda atıkları ayrıştırarak başlayabilirsiniz.

SARIZEYBEK Çevre tarafından sunulan Atık Yönetim Planı Danışmanlığı hizmeti hakkında detaylı bilgileri, Atık Yönetim Planı ile ilgili aklınıza gelebilecek tüm soruların yanıtlarını https://www.sarizeybekcevre.com/hizmet/atik-yonetim-plani/ bağlantısında bulabilirsiniz.

Atık Yönetimi Hiyerarşisi

Atık Yönetimi ile işletmelerin üretim veya uygulama sürecinde oluşmasına neden oldukları atıkların kaynağında faaliyet basamaklarına göre azaltma ve önlenmesi hedeflenir. Ayrıca oluşan atıkların geri dönüşüm ve yeniden kullanımı için gerekli çalışmalar planlanır.

Bununla birlikte Atık Yönetimi süreci belirli bir plan ve program dahilinde basamaklar halinde devam etmektedir. Devam eden süreçte atıklardan enerji kazanma veya bertaraf etme yoluna gidilebilir.

Atık Yönetimi sürecinde takip edilen uygulamalar yani Atık Yönetimi Hiyerarşisi Önleme, Geri Dönüşüm, Geri Kazanım, Enerji Geri Kazanımı ve Bertaraf olmak üzere 5 aşamada belirtilebilir. Atık Yönetimi Hiyerarşisi daha detaylı olarak;

  • Önleme : Atık Yönetimi Hiyerarşisinde ilk basamak ürün ya da malzemelerin kullanım ömürlerinin uzatılarak yeniden kullanım için gerekli tedbirlerin alınmasıdır. Önleme, azaltma ve tekrar kullanım basamağı sayesinde doğal kaynaklar korunur. Atıkların azaltılması ile enerji ve finansal açıdan tasarruf sağlanır.
  • Geri Dönüşüm : İşletmelerin faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan atıkların asıl kullanım amacı ya da farklı hedefler doğrultusunda ürün veya malzemelere dönüştürülmesi sürecini kapsar.
  • Geri Kazanım : Atıkların geri kazanımında dönüşüm sürecinden farklı olarak enerji elde si de dönüştürülür.
  • Enerji Geri Kazanımı : Geri dönüştürülme olanağı bulunmayan atıkların gazlaştırma, yakma ve piroliz gibi yöntemlerle kullanılabilir ısı, elektrik ya da yakıta dönüştürülme sürecini kapsar.
  • Bertaraf : Geri dönüşümü mümkün olmayan atıkların bertaraf edilme basamağıdır.

şeklinde açıklanabilir.

Atık Yönetimi Hiyerarşisinde belirli bir süreç izlenerek maksimum fayda ilkesine göre hareket edilmektedir. Çok tehlikeli atıkların çevreye zarar vermemesi  amacıyla yok edilmesi için özel önlemler alınmaktadır.

SARIZEYBEK Çevre olarak işletmelerin gerekli yasal düzenlemeler ışığında ve sosyal bilince uyumlu olarak faaliyetlerine devam edebilmeleri için Atık Yönetimi dahil olmak üzere ÇED Raporu alınması, Çevre İzin ve Lisans Belgesine sahip olunması konularında gerekli tüm desteği sağlıyoruz.

Tecrübeli Çevre Danışmanlarımız tarafından size sunulan hizmetler sonucunda faaliyetlerinizi sürdürebilmeniz için gerekli olan tüm bilgi ve belgelerin nizami şekilde hazır edilmesi, ilgili Bakanlığa sunulması sürecinde her aşamada yanınızda yer alıyoruz.

Atık Yönetimi Uygulamaları

Atık Yönetimi Uygulaması işletmelerin fabrika, tesis ve benzeri ortamlarda gerçekleştirdikleri faaliyetler sonucunda açığa çıkan katı ve sıvı atıkların belirli bir plan içerisinde çevreye zarar vermeden tasfiyesi edilmesi için izlenilen aşamaların bütünüdür.

Atık Yönetimi Uygulaması ilgili Bakanlık tarafından hazırlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği Mevzuatı ile yasal bir zorunluluk haline getirilmiştir. İşletmelerin yetkin Çevre Danışmanlığı firmalarından destek alarak yürüttüğü bu süreç hem çalışanların sağlığı hem de üretim sürecinin devamlılığı için çok büyük önem arz etmektedir.

Atık Yönetimi Uygulamaları somut faaliyetler olarak gerçekleştirilebildiği gibi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından kullanıma açılan Dijital Atık Yönetimi Uygulaması kullanılarak da takip edilebilir.

Entegre Çevre Bilgi Sistemi (EÇBS) ile senkronize olarak hareket eden bu uygulamayla temel hedef atık taşıma faaliyetlerinin devam etmesidir. İşletmeler adına Atık Yönetimi sistemini yürüten Çevre Danışmanları Atık Beyan Sistemi ve Kütle Denge Sistemine bu uygulama üzerinden veri girişi yapmaktadır.

SARIZEYBEK Çevre olarak Atık Yönetimi konusunda danışmanlık verdiğimiz işletmelerin tüm operasyonlarını ilgili mevzuata, İSG ve Çevre Politikamıza ve uluslararası standartlara uygun olarak yürütüyoruz.

Atık Yönetimi sistemimizi ISO 14001, Atık Yönetimi Yönetmeliği Mevzuatı ve sürdürülebilirlik hedeflerimize uygun şekilde tasarlamakla kalmayıp düzenli olarak geliştirmeye devam ediyoruz. Atık Yönetimi süreçlerini çevresel etkileri azaltmak ve atık yönetimini döngüsel ekonomi ilkelerine göre değerlendirmek amacıyla yürütmeye devam ediyoruz.

Atık Yönetimi Sistemi

Atık Yönetimi Sistemi işletmelerin faaliyetleri sonucu açığa çıkan atığın kaynağında azaltılması, özelliklerine göre ayrıştırılması, toparlanması, geçici olarak depolanması, ara depolanması, geri kazanılması, taşınması, bertaraf edilmesi ve bertaraf işlemleri sonrası kontrolünün yapılması uygulama sürecini içeren bir yönetim şeklidir.

Atık Yönetimi Sistemi doğru uygulanmasının işletmelere getirdiği avantajlar arasında;

  • Tüm faaliyetlerde verimliliğin artması,
  • Temiz ortam nedeniyle çalışan performanslarında artış görülmesi,
  • İsrafın önüne geçildiği için maliyetlerde azalma görülmesi,
  • Çevresel risklerin azaltılması,
  • Çevre koruma bilincinin kurum bünyesinde geliştirilmesi,
  • Çalışanların duyarlı tüketici duygusuna sahip olması,
  • Ülke ekonomisine katkı sağlanması,

gösterilebilir.

Atık ile Çöp Arasındaki Fark

İnsanların Atık, Atık Yönetimi, Sıfır Atık gibi konularda en çok karıştırdığı durum Atık ve Çöp arasındaki farkı kavrama sürecidir. Atık ve Çöp birbirinden oldukça farklı iki kavramdır.

İçerisinden kağıt, karton, cam, metal, plastik gibi maddeler ayrıldıktan sonra geride kalan ve hiçbir şekilde geri kazanımı (geri dönüşümü) mümkün olmayan artık malzemeye Çöp adı verilir. Çöp belirli bir yerde düzenli depolanıp belirli aralıklarla bertaraf edilmelidir.

Atık ise işletmelerin faaliyetleri sırasında açığa çıkan ve ihtiva ettiği maddelerin ayrıştırılması, özelliklerine göre geri dönüşüm veya geri kazanım işlemlerine tabi tutulması sonucunda ülke ekonomisine katma değer sağlayabilecek maddelerin genel adıdır.

SARIZEYBEK Çevre ile Gerçekleştirilen Atık Yönetiminin Faydaları

SARIZEYBEK Çevre Danışmanlık Firması olarak yetkin kişiler tarafından yürütülecek Atık Yönetimi süreci ile birlikte toplumda hızlı bir bilinçlenme yaşanacağını düşünüyoruz. Bu durumun tüm insanların ortak kullandığı doğa, çevre ve yaşam alanları için ne kadar değerli olduğunu bireysel veya kurumsal tüm bireylere aktarmaya özen gösteriyoruz.

Atık Yönetimi Hiyerarşisi alt basamağından değil üst basamağından başlanması bilinçlenme sürecini hızlandıran bir etki göstermektedir. Atık Yönetimi Basamakları arasında yer alan kullanma basamağı en değerli aşama olarak belirtilebilir. Bu basamağın doğru yönetilmesi atık oluşum hızı azaltarak en üst basamak olan önleme işlemini yerine getirecektir.

Doğru Atık Yönetim Planı yeniden kullanma sürecini aktif hale getirerek atık oluşum hızını azaltan hatta zamanla durduran plandır. Bununla birlikte mevcut atıklara yenisinin eklenmemesi sayesinde atıkların bertaraf edilmesi oldukça kolay bir hal alacaktır.

SARIZEYBEK Çevre Danışmanlığı Firması bünyesinde çalışan uzman Çevre Danışmanları tarafından uygulanacak işletme için en doğru Atık Yönetimi planı sayesinde mevzuat gereği istenilen ve sosyal sorumluluk neticesinde arzu edilen olumlu sonuçlar elde edilecektir.

Atık Yönetimi işletmelerin faaliyetlerine göre farklı planlamalar ile yapılmalıdır. Atık Yönetimi Yönetmeliği Mevzuatı göz önüne alınarak Çevre Danışmanlık Firması kontrolünde işletme için en uygun ve doğru Atık Yönetim Planı belirlenerek uygulamaya alınır.

Atık Yönetimi sürecinin mevzuata uygun, uygulanabilir, verimli ve başarılı geçmesi için takip edilmesi gereken hiyerarşiyi;

• Yetkili (Sorumlu) Belirlenmesi
• Atıkların Tanımlanması
• Atıkların Kaynağında Ayrı Toplanması
• Personellere Çevre Eğitimi Verilmesi
• Geçici Atık Depolama Sahası Kurulması
• Atık Ön İşlem Sürecinin Yürütülmesi
• Atıkların Bertaraf veya Geri Kazanıma Gönderilmesi
• Atık Yönetimi Uygulamalarının Kayıt Altına Alınması

şeklinde belirtebiliriz.
Tehlikeli atıkların mevzuata uygun olarak depolanması ve lisanslı geri dönüşüm firmaları tarafından bertaraf edilmesi süreci Tehlikeli Atık Yönetimi olarak ifade edilir.
Tehlikesiz Atık Yönetimi insanların günlük yaşantısı sonucu düzenli olarak açığa çıkan ve doğru bir planla yönetilmesi halinde faydalı bir dönüşü olan atıkların yönetilmesi sürecidir. Tehlikesiz Atıklar arasında;

• Şebeke Atıkları,
• Evsel ve Geri Dönüştürülebilir Atıklar,
• Bitkisel Olarak Bozulabilen Atıklar,
• Bitkisel Yağlar,
• Hijyenik Atıklar,
• Tıbbi Atıklar,

gösterilebilir.
Günümüzde tüm dünyanın hızla tüketim toplumu halini alması ile açığa çıkan atıkların doğru bir planlama ile ortadan kaldırılması sürecine Katı Atık Yönetimi denir. Bu süreç sadece işletmelere değil bireylere verilecek eğitimler ile başarılı sonuçlar verebilir.
İnsanların sağlığına kavuşması için hizmet veren kuruluşlarda bu süreçte açığa çıkan atıkların yok edilmesi uygulaması Laboratuvar Atık Yönetimi olarak ifade edilir. Laboratuarda ortaya çıkan atıklar diğer atık türlerinden daha yüksek enfeksiyon riski taşır. Bu nedenle ortaya çıkan atıklarının işlenmesi için güvenli ve güvenilir bir yöntem takip edilmelidir.
Entegre Atık Yönetimi sürecin entegre olarak tüm atıklara beraber uygulanmasıdır.
Tıbbi alanda faaliyet gösteren tesislerin gerçekleştirdikleri çalışmalar sonucunda oluşan tüm atıkların çevreye ve canlıya zarar vermeden ortaya çıkışından bertaraf edilmesine kadar geçen sürecin yönetimini kapsayan planlamaya Tıbbi Atık Yönetimi denir.
Atık Yönetimi işletmelerin faaliyetleri sonucu açığa çıkan atığın kaynağında azaltılması, özelliklerine göre ayrıştırılması, toparlanması, geçici olarak depolanması, ara depolanması, geri kazanılması, taşınması, bertaraf edilmesi ve bertaraf işlemleri sonrası kontrolünün yapılması uygulama sürecini içeren bir yönetim şeklidir.
Atık Yönetimi işletmelerin faaliyetlerine göre farklı planlamalar ile yapılmalıdır. Atık Yönetimi Yönetmeliği Mevzuatı göz önüne alınarak Çevre Danışmanlık Firması kontrolünde işletme için en uygun ve doğru Atık Yönetim Planı belirlenerek uygulamaya alınır.

Atık Yönetimi sürecinin mevzuata uygun, uygulanabilir, verimli ve başarılı geçmesi için takip edilmesi gereken hiyerarşiyi;

• Yetkili (Sorumlu) Belirlenmesi
• Atıkların Tanımlanması
• Atıkların Kaynağında Ayrı Toplanması
• Personellere Çevre Eğitimi Verilmesi
• Geçici Atık Depolama Sahası Kurulması
• Atık Ön İşlem Sürecinin Yürütülmesi
• Atıkların Bertaraf veya Geri Kazanıma Gönderilmesi
• Atık Yönetimi Uygulamalarının Kayıt Altına Alınması

şeklinde belirtebiliriz.

E-Bülten

Sarızeybek Eğitim Grubu bültenlerine ücretsiz abone olabilirsiniz!

    error: Metinler Sarızeybek Çevre ye aittir... Kopyalanamaz, referans gösterilmeden kullanılamaz!