Atık Yönetim Planı

Anasayfa » Hizmet » Atık Yönetim Planı

Atık Yönetim Planı insanların evinde, ofisinde, çalıştığı veya sosyalleştiği alanlarda uygulaması sonucunda çevresel tahribatın engellenmesine katkı sağlayan bir sürecin tanımlanmasıdır.

Dünyadaki sanayileşme hızı ve yaşanan teknolojik gelişmeler sonucu ortaya çıkan çevre kirliliği, artan nüfus ile birlikte hızla yaşam alanlarının yok olmasına sebep olmaktadır. Atık Yönetim Planı ve diğer birçok Tehlikeli & Tehlikesiz Atık uzaklaştırılma uygulaması Atık Yönetimi kapsamında Çevre Danışmanlığı Firmaları yardımıyla hayata geçirilmektedir.

Atık Yönetimi süreci; atıkların kaynağında azaltılması, özelliğine göre ayrılması, toplanması, geçici depolanması, ara depolanması, geri kazanılması, taşınması, bertaraf edilmesi ve bertaraf işlemleri sonrası kontrolü gibi benzeri işlemleri içeren bir yönetim sistemidir.

Atık Yönetimi kapsamında işletmenin faaliyet yapısına uygun olarak kullanılan Atık Yönetim Planı sayesinde insani kullanım sonucu oluşan atıkların ilgili yönetmelikte belirtilen hususlar doğrultusunda depolanması, geri kazanımı veya bertaraf edilmesi planlanan atıkların Bakanlıkça Çevre İzin ve Lisans Belgesi almış tesislere gönderilmesi gerekmektedir.

Yönetmelik ve Atık Yönetimi süreci gereği çalışmaları Atık Yönetim Planı uygulamayı gerektiren işletmeler Geçici Depolama İzni gibi belgeleri almakla yükümlüdür.

Atık Yönetimi Yönetmeliği 9/C Maddesi kapsamında Atık Üreticileri ve Atık Sahipleri atık üretiminin önlenmesi, azaltılması ve geri kazanılmasına yönelik olarak Atık Yönetim Planı hazırlayıp onay almakla yükümlü tutulmuştur.

SARZIEYBEK Çevre Danışmanlığı bünyesinde Uzman Çevre Danışmanı olarak hizmet veren ekip arkadaşımız eliyle kaleme alınan bu yazımızda Atık Yönetim Planı ile ilgili merak ettiğiniz tüm soruların yanıtlarını bulabilir, Atık Yönetimi Danışmanlığı almak ve mevzuata uygun faaliyetler gerçekleştirmek için Hemen Bize Ulaşabilirsiniz

Atık Nedir

Herhangi bir malzemenin üretimi veya kullanımı sırasında oluşan, insan ve çevre sağlığını olumsuz etkileyecek her türlü madde Atık olarak ifade edilir. İşletmelerin faaliyet sürecinde çevresel tahribata neden olmaması için atıkların planlı bir şekilde yönetilmesini sağlayan programlara ise Atık Yönetim Planı denir.

Atık Yönetimi olarak ifade edilen bu süreçte hedef tehlikeli atıkların ayrı bir yerde toplanarak dönüştürülmesi veya sağlıklı şekilde bertaraf edilmesidir. Bununla birlikte Atık Yönetimi sürecinde bertaraf sonrası izleme ve denetim çalışmaları da yapılmaktadır.

Günümüzde Atıklar oluşturuldukları alanlara göre;

  • Evsel katı atıklar,
  • Endüstriyel atıklar,
  • Tehlikeli atıklar,
  • Özel atıklar,
  • Tıbbi atıklar,
  • Hafriyat atıkları,

şeklinde sınıflandırılmaktadır.

Bununla birlikte 2 Nisan 2015 tarihinde yayınlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği kapsamında;

  • Faaliyetleri sonucu atık oluşumuna neden olan kişi, kurum, kuruluş ve işletme ve/veya atığın bileşiminde veya yapısında bir değişikliğe neden olacak ön işlem, karıştırma veya diğer işlemleri yapan herhangi bir gerçek ve/veya tüzel kişiyi Atık Üreticisi,
  • Atık Üreticisi ya da atığı zilyetliğinde veya mülkiyetinde bulunduran gerçek ve/veya tüzel kişi Atık Sahibi,

olarak ifade edilmektedir.

Atık Yönetimi Nedir

Atık Yönetimi üretim, tüketim veya hizmet sektöründe faaliyet gösteren kurum, kuruluş ya da işletmelerin çalışmaları sonucu açığa çıkan tehlikeli atıkların üretildikleri yerlerde ayrı olarak toplanması, geçici depolama işleminin sağlanması, taşınması ve bertaraf edilmesi sürecinin genel adıdır.

Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ile bu konuyla ilgili esaslar düzenlenmiş, Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı ile de tehlikesiz atıkların yönetimine yönelik esaslar düzenlenerek tehlikeli atık üreten işletmelerin Atık Yönetim Planı oluşturulması sağlanmıştır.

Atık Yönetim Planı Nedir

Atıkların çevreye uyumlu bir şekilde yönetilmesini sağlamak üzere hazırlanan, kısa veya uzun vadeli politikalar içeren sürece Atık Yönetim Planı denir. Oluştukları yerlere göre farklı sınıflara ayrılan Atıklar ülkemizde 1940’lı yıllardan itibaren yasal düzenlemelere konu olmuş, Atık Yönetimini uygulayıcı kuruluşlar olarak belediyeler görevlendirilmiştir.

Atık Yönetimi sürecinde temel amaç atık oluşumunu önleyen ve oluşan atığı kaynak olarak kullanan bir geri dönüşüm toplumu yaratmak olmalıdır. Sizde atık yönetimine evinizde, ofisinizde, fabrikanızda atıkları ayrıştırarak başlayabilirsiniz.

Atık Yönetim Planı Yönetmelik

Atık Yönetimi Yönetmeliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2 Nisan 2015 tarihinde hazırlanmış ve 29314 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

Atık Yönetimi Yönetmeliği Çevre Mevzuatı kapsamında yayımlanmış Avrupa Birliği (AB) mevzuatlarına uyum çerçevesinde 19.11.2008 Tarihli ve 2008/98/AT Sayılı Atık hakkında Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, 3/5/2000 Tarihli ve 2000/532/AT Sayılı Atık Listesi oluşturulması hakkında Komisyon Kararı dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Atık Yönetim Planı planlanırken göz önüne alınan Atık Yönetimi Yönetmeliği’nin amacı;

  • Atıkların oluşumundan bertaraf edilmesine kadar geçen sürecin çevre ve insan sağlığına zarar vermeden yönetilmesi,
  • Atık oluşumunun azaltılması, atıkların yeniden kullanımı, geri dönüşümü, geri kazanımı gibi yollar ile doğal kaynak kullanımının azaltılması ve atık yönetiminin sağlanması,
  • Çevre ve insan sağlığı açısından belirli ölçütlere, temel şart ve özelliklere sahip, bu yönetmeliğin kapsamındaki ürünlerin üretimi ile piyasa gözetimi ve denetimi ile ilgili genel usul ve esasların belirlenmesi,

olarak belirtilebilir.

Atık Yönetim Planı Hazırlama Zorunluluğu

İşletmelerin faaliyetleri değerlendirilerek Atık Yönetim Planı hazırlaması zorunlu tutulması Atık Yönetimi Yönetmeliği kapsamında firmalara yüklenen bir süreçtir.

Atık Yönetimi Yönetmeliği 9/C maddesi kapsamında Atık Üreticileri ve Atık Sahipleri atık üretiminin önlenmesi, azaltılması ve geri kazanılmasına yönelik olarak Atık Yönetim Planı hazırlamak ve onay almakla yükümlü tutulmuştur.

Atık Yönetim Planını Kim Hazırlar

Atık Yönetimi Yönetmeliği kapsamında Atık Yönetim Planı hazırlaması ve başarıyla uygulaması zorunlu tutulan işletmeler Çevre Danışmanlık Firmaları tarafından alacakları destek sayesinde bu süreci sorunsuz olarak yürütebilirler.

SARIZEYBEK Çevre Danışmanlığı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir Çevre Danışmanlık Firması olarak Atık Yönetim Planı hazırlaması gereken yüzlerce işletmeye yardımcı olmakta, Atık Yönetimi Yönetmeliğine %100 uygun olarak faaliyetlerini göstermelerini sağlamaktadır.

Atık Yönetim Planı Nasıl Hazırlanır

Atık Yönetim Planı işletmenin tesisi içerisinde ortaya çıkan tüm atıkların çevreye ve canlıya zarar vermeden, atık meydana gelmesinden bertaraf edilmesine kadar olan tüm yönetim sürecini kapsar. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne sunulan ve onaylanan Atık Yönetim Planı kabul tarihinden itibaren 3 yıl geçerli olmaktadır.

Atık Yönetim Planı 2 nüsha olarak doğru formatta hazırlanarak ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İl Müdürlüğüne sunulmalıdır. Bununla birlikte Atık Yönetim Planının onaylanabilmesi için içeriğinde tehlikesiz ve tehlikeli geçici depolama alanlarına ilişkin bilgilerin bulunması çok değerlidir. Planda istenmeyen, gereksiz veya eksik bilgi ve belgelerin sunulmaması oldukça önemlidir.

Oluşturulan Atık Yönetim Planı incelendiğinde eksiklikler bulunması halinde veya Atık Yönetim Planında değişiklik yapılması gereken hususlar varsa istenilen güncelleme yapılarak en geç 1 ay içerisinde yeniden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İl Müdürlüğüne başvuru yapılması gerekir.

Atık Yönetim Planı hazırlanırken atık azaltmak için yapılacak çalışmalar plana eklenmelidir. Bununla birlikte tesiste fazla miktarda yer alan tehlikeli kimyasal atık miktarının bertaraf maliyetinin azaltılması için atık azaltma planı söz konusuysa belgeye ilave edilmesi onay alınabilmesi için çok önemlidir.

SARIZEYBEK Çevre Danışmanlık Firması olarak bünyemizde istihdam edilen Uzman Çevre Danışmanları sayesinde çözüm ortaklığı yaptığımız yüzlerce işletmenin kusursuz bir Atık Yönetim Planı hazırlamasına yardımcı olmaktayız.

Atık Yönetim Planı Hazırlarken Nelere Dikkat Edilmelidir

Atık Yönetim Planının %100 doğru ve yönetmeliğe uygun şekilde hazırlanabilmesi için bu alanda uzman Çevre Danışmanlık Firmalarından yardım alınması gerekmektedir. Uzman Çevre Mühendisleri tarafından Atık Yönetim Planı hazırlanırken dikkat edilmesi gerektiği belirtilen hususlar arasında;

  • Öncelikle doğru formatı kullanmaya özen gösterin.
  • Planı 2 nüsha olarak hazırlayarak İl Müdürlüğüne üst yazı ekinde sunun. (İl Müdürlüğü onaylanan planın bir nüshasını size gönderip, diğer nüshasını kendisinde tutacaktır.)
  • Planda yer alacak atık verileri ve atık beyanı verilerini karşılaştırın.
  • Planda tehlikesiz ve tehlikeli geçici depolama alanlarına ilişkin bilgilere yer verin.
  • Onaylanan planınızda sonradan eksiklik olduğunu fark ederseniz veya planınızda değişiklik yapmak isterseniz evrakları güncelleyerek en geç 1 ay içerisinde yeniden İl Müdürlüğüne müracaat edin.
  • Plan ekinde istenmeyen gereksiz bilgi ve belgeler sunmayın.
  • Faaliyet kaynaklı bir atığınız yoksa yani sadece yönetim binası veya idari faaliyetler sonucu lamba, yazıcı kartuşu, toner gibi atıklar oluşuyorsa, planın onay zorunluluğu olmadığı için İl Müdürlüğüne sunmanıza gerek yoktur.

gösterilebilir.

Atık Yönetim Planı Örneği

Atık Yönetimi Yönetmeliği kapsamında faaliyetleri sonucunda ortaya tehlikeli veya tehlikesiz atık çıkan işletmeler Atık Yönetimi Planı hazırlamak zorundadır. Bu süreç sonucunda atıkların öncelikle minimum miktarda oluşması, sonrasında ise doğru şekilde ortadan kaldırılması hedeflenmektedir.

İşletmeler Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında tehlikeli atık üretmeleri halinde 3 Yıllık Tehlikeli Atık Yönetim Planı hazırlamak, Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği uyarınca tehlikesiz atıkların üretmeleri halinde Tehlikesiz Atık Yönetim Planı hazırlamak zorundadır.

Atık Yönetim Planı Örneği hazırlanabilen işletme faaliyetleri ve çalışma şekilleri arasında;

  • Tıbbi Atık Yönetim Planı
  • Endüstriyel Atık Yönetim Planı
  • Maden Atık Yönetim Planı
  • Tehlikeli Atık Yönetim Planı
  • Tehlikesiz Atık Yönetim Planı
  • Katı Atık Yönetim Planı
  • Sıvı Atık Yönetim Planı
  • Entegre Atık Yönetim Planı
  • Belediye Atık Yönetim Planı

gösterilebilir.

SARIZEYBEK Çevre Danışmanlığına İletişim kanallarını kullanarak ulaşabilir, Atık Yönetim Planı Örneği dahil Çevre Danışmanlığı konusunda ihtiyaç duyduğunuz tüm hususlarda bilgi alabilir, gerekli bütün dilekçe örneklerine sahip olabilirler.

Endüstriyel Atık Yönetim Planı

İşletmelerin gerçekleştirdikleri çalışmalar sonucunda tesis bünyesinde oluşan tüm atıkların çevreye ve canlıya zarar vermeden ortaya çıkışından bertaraf edilmesine kadar geçen sürecin yönetimini kapsayan 3 yıllık planlamaya Endüstriyel Atık Yönetim Planı denir.

Endüstriyel çalışmalar gerçekleştiren işletmelerin Atık Yönetimi Yönetmeliğine uygun olarak atıkları ayrıştırması, lisanslı tesislere göndermesi ve bunu bir plan dahilinde yaparak gerekli onayları alması zorunludur.

Bilinmelidir ki bir işletmede Atık Yönetimi sürecine atıkların ortaya çıkışına engel olunarak ve mecburen oluşan atıkları kaynağında ayırarak başlanır. Oluşum yerinde etkin bir şekilde ayrıştırılan atıklar geçici depolama alanına getirilir. Oradan lisanslı firmalara bertaraf veya geri kazanım amaçlı iletilerek süreç yürütülür.

Maden Atık Yönetim Planı

Madenlerin faaliyetleri sırasında ve sonrasında ortaya çıkan atıkların çevreye ve canlıya zarar vermeden ortaya çıkışından bertaraf edilmesine kadar geçen sürecin yönetimini kapsayan, 15.07.2015 Tarihli 29417 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Maden Atıkları Yönetmeliği doğrultusunda yapılan planlamaya Maden Atık Yönetim Planı denir.

Maden atık bertaraf tesisini de içeren maden tesisini işleten kişi, kurum ya da kuruluşlar “Maden atıklarının miktarının azaltılması, işleme tabi tutulması, geri kazanımı, yeniden kullanımı, maden sahası dışında başka bir alanda hammadde olarak kullanılması ve bertaraf edilmesine yönelik Atık Yönetim Planı EK-1 de belirtilen esaslar doğrultusunda ÇED Raporu veya Proje Tanıtım Dosyası ekinde Bakanlığa ya da İl Müdürlüğüne sunmakla, Atık Yönetim Planını 5 yılda bir gözden geçirmekle” yükümlüdür.

Belediye Atık Yönetim Planı

Belediyelerin faaliyetleri sırasında ve sonrasında ortaya çıkan atıkların çevreye ve canlıya zarar vermeden ortaya çıkışından bertaraf edilmesine kadar geçen sürecin yönetimini kapsayan, 27.12.2017 Tarihli 30283 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıkları Kontrolü Yönetmeliği doğrultusunda yapılan planlamaya Belediye Atık Yönetim Planı denir.

Belediyeler tarafından hazırlanan Atık Yönetim Planları ambalaj atık toplama sistemlerinde yol gösterici kılavuz olarak kullanılmaktadır. Atık Yönetim Planı ilgili bölgenin nüfusu, sosyal yapısı, ekonomik seviyesi ve atık miktarları ile ilgili detaylı bilgiler içermektedir.

Belediyeler, Toplama Ayırma Tesisi ve Yetkilendirilmiş Kuruluş arasında imzalanan Atık Yönetim Planı kapsamında mevcut duruma göre yönetmelikte belirtilen sistem dahilinde uygulama planı yapılmaktadır.

Uygulama planında ambalaj atık toplanacak bölgenin ayrıntılı bilgileri, toplama aşamaları, toplamanın ne şekilde ve kimler tarafından yapılacağı ayrıntılı bir şekilde belirtilmektedir.

Atık Yönetim Planı Süresi

Atık Yönetim Planı hazırlandığı işletmenin faaliyetlerine göre değişmekle birlikte genelde onaylandığından itibaren 3 yıl süreyle geçerliliğini koruyan, süre bitimine 3 ay kalması ile birlikte Atık Yönetim Planı Yenileme işleminin başlatılması gereken bir süreçtir.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na onaylanmak için sunulan Atık Yönetim Planı 3 yıllık süreyi kapsayacak şekilde hazırlanır. Onaylanan planın geçerlilik süresi onay tarihinden itibaren 3 yıldır. Bu sürenin bitmesine 3 ay kala planın yeniden hazırlanarak onaya sunulması gerekmektedir.

Atık Yönetim Planı Rapor Formatı ve Gerekli Olabilecek Belgeler Nelerdir

SARIZEYBEK Çevre Danışmanlık Firması olarak Atık Yönetimi Yönetmeliği gereği Atık Yönetimi Planı hazırlaması zorunlu tutulan işletmelere tüm süreçte ihtiyaç duyacakları destek Uzman Çevre Danışmanlarımız tarafından verilmektedir.

Atık Yönetim Planı hazırlamakla yükümlü tutulan işletmelerin raporlarında kullanılacak rapor formatları yıllar içerisinde küçük değişikliklerle revize edilmiştir. Rapor hazırlandığında ilgili Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’nce tarafınızdan tesis faaliyeti ve durumuna göre;

  • Bir önceki yıla ait Atık Beyan Formlarının birer sureti,
  • Atık depolama alanlarının gösterildiği İşletme Vaziyet Planı,
  • Güncel Kapasite Raporu,
  • Yapı Kullanma İzin Belgesi,
  • Geçici Atık Depolama Alanı’na ilişkin bilgiler ve fotoğraflar,
  • İşletmenin ÇED Yönetmeliği kapsamındaki değerlendirme yazısı,
  • İşletme proseslerine ilişkin İş Akım Şemaları ve Açıklamaları,
  • Tehlikeli atık depolama alanı Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası,
  • Atıkların minimize edilmesine yönelik izinler ve onaylar,
  • Atık analizleri ve sözleşmeler,

yukarıdaki belgeler istenebilir.

Atık Üreticisi faaliyetleri sonucu atık oluşumuna neden olan kişi, kurum, kuruluş ve işletme ve/veya atığın bileşiminde veya yapısında bir değişikliğe neden olacak ön işlem, karıştırma veya diğer işlemleri yapan herhangi bir gerçek ve/veya tüzel kişiye verilen addır.
Atık Sahibi Atık Üreticisi ya da atığı zilyetliğinde veya mülkiyetinde bulunduran gerçek ve/veya tüzel kişiye verilen addır.
Tıbbi alanda faaliyet gösteren tesislerin gerçekleştirdikleri çalışmalar sonucunda oluşan tüm atıkların çevreye ve canlıya zarar vermeden ortaya çıkışından bertaraf edilmesine kadar geçen sürecin yönetimini kapsayan 3 yıllık planlamaya Tıbbi Atık Yönetim Planı denir.
Atık Yönetim Planı geçerli olduğu günden itibaren 3 yıllık süreçte yetkinliğini korur. Bu 3 yılın dolmasına 3 ay kala yenileme işlemi yapılarak onaylanmak üzere İl Çevre Müdürlüğüne sunulması gerekmektedir.
Atık Yönetim Planı onaylandıktan sonra 3 yılda bir yeniden hazırlanarak güncellenmelidir.
Atık Yönetimi Yönetmeliği gereği Atık Yönetim Planı sahibi olması gereken işletmelerde eğer Atık Yönetim Planı Mevcut Değilse ve yükümlülüklerini yerine getirmediyse 2872 sayılı Çevre Kanununa göre idari para cezasına çarptırılır.
Hayır... 3 yıllık Atık Yönetim Planlarının onay aşamasında herhangi bir kurum harcı gerekmemektedir.
İşletmelerin gerçekleştirdikleri çalışmalar sonucunda tesis bünyesinde oluşan tüm atıkların çevreye ve canlıya zarar vermeden ortaya çıkışından bertaraf edilmesine kadar geçen sürecin yönetimini kapsayan 3 yıllık planlamaya Endüstriyel Atık Yönetim Planı denir.
Endüstriyel Atık Yönetim Planı onaylandıktan sonra 3 yılda bir yeniden hazırlanarak güncellenmelidir.
Madenlerin faaliyetleri sırasında ve sonrasında ortaya çıkan atıkların çevreye ve canlıya zarar vermeden ortaya çıkışından bertaraf edilmesine kadar geçen sürecin yönetimini kapsayan, 15.07.2015 Tarihli 29417 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Maden Atıkları Yönetmeliği doğrultusunda yapılan planlamaya Maden Atık Yönetim Planı denir.
Maden Atık Yönetim Planı onaylandıktan sonra 5 yılda bir yeniden hazırlanarak güncellenmelidir.
Entegre Atık Yönetim Planı Atık Yönetimi sürecinin entegre olarak tüm atıklara beraber uygulanmasıdır.

E-Bülten